Zbliża się 22 stycznia – istotna data dla Gołdapi, bowiem tego dnia miasto zostało zajęte prze wojska radzieckie, zaś armia niemiecka przesuwała się coraz bardziej na zachód.
Front wschodni dotarł do Gołdapi pod koniec 1944 roku. Mimo to ewakuację tutejszej ludności rozpoczęto już latem. Pozostałych mieszkańców wywożono w dniach 19 i 20 października. Miasto znajdowało się na ważnym odcinku „wału Kocha”, zatem było mocno zabezpieczone przez Niemców – bunkrami, rowami strzeleckimi i zasiekami. Były tu również pola minowe.
Miasto przechodziło z rąk do rąk – w ręce Armii Czerwonej trafiło co prawda 22 października 1944 roku, ale na początku listopada ponownie przejęły je wojska niemieckie. Gołdapi broniły jednostki 4. Armii Polowej pod dowództwem generała F. Hossbacha.
Ostatecznie Armia Czerwona wkroczyła do miasta 22 stycznia 1945 roku. Najpierw władzę w przejął radziecki komendant wojskowy. W kwietniu tego roku obowiązki starosty przejął Piotr Lewandowski. Co niestety nie powstrzymało dalszej dewastacji miasta…
Większość zdjęć pochodzi z czasopisma „Heimatbruecke”
https://www.youtube.com/watch?v=Rt2llQRfUnA
https://goldap.org.pl/2013/03/propagandowa-wojna/
W tamtym czasie ani Państwo Polskie ani polskie społeczeństwo żadnych szans, żadnych możliwości, żadnego wyjścia wobec powstałych okoliczności nie miało, gdyż między dwóch zewnętrznych agresorów-ludobójców się dostało i jeszcze hodowanych na własnym terytorium wrogów wewnętrznych miało, czyli dodatkowo zdrajców, których być może wcale się nie spodziewało.” Wrogi stosunek części ludności kresowej, zwłaszcza białoruskiej i żydowskiej, wobec państwa polskiego przybierał różne formy, między innymi zbrojnych wystąpień przeciw jednostkom Wojska Polskiego i polskim władzom państwowym. Była to dywersja, która z powodu widocznej inspiracji sowieckich służb specjalnych oraz starannego przygotowania, przypominała działania niemieckiej Piątej Kolumny na zapleczu frontu niemiecko- polskiego. Po 17 września 1939 r. praktycznie we wszystkich powiatach ziem północno- wschodnich II RP (jeśli wcześniej nie wkroczyli tam Niemcy) powstały większe lub mniejsze grupy dywersyjne lub całkiem spore oddziały partyzanckie, które walczyły z oddziałami Wojska Polskiego. Ich celem było wsparcie Armii Czerwonej, posuwającej się w głąb terytorium RP.
Jeszcze przed nadejściem wojsk sowieckich tworzono struktury samozwańczej władzy (tzw. komitety rewolucyjne), które przejmowały władzę na danym terenie, powoływały namiastki administracji, uzbrojone bojówki zwane „milicją” czy „grupami samoobrony” lub oddziały partyzanckie do walki z większymi oddziałami WP. Równocześnie likwidowały resztki administracji polskiej, urządzały samosądy na osobach związanych blisko z państwem polskim, zajmowały obiekty o znaczeniu strategicznym itd.
Za: M. Wierzbicki, Polacy i Żydzi w zaborze sowieckim. Stosunki polsko- żydowskie na ziemiach północno- wschodnich II RP pod okupacją sowiecką 1939- 1941, Warszawa 2007, s. 77-79. źródło https://www.salon24.pl/u/konfederat1000/895848,w-1939-zydzi-bimbrem-i-chlebem-witali-sowietow
Ale bzdura. Od kiedy to ziemia gołdapska w roku 1939 była terytorium RP???
Wpis kedywa nie na temat. Gołdap w latach 1939 1941 nie była pod okupacją sowiecką. Tu były Prusy Wschodnie.
Arma niemiecka była już mocno „przesunięta” na zachód, czyli na linię Wielkich Jezior Mazurskich. Zostały na linii frontu od Gołdapi (Jezioro Gołdap), no powiedzmy do Filipowa, 4-6 kompanii niemieckich z 6-8 stugami, czyli jakieś 500 – 700 żołnierzy. Po sowieckiej stronie cztery DYWIZJE strzeleckie i dwa pułki dział pancernych (samobieżnych), czyli około 22000 – 24000 żołnierzy oraz 17 dział samobieżnych SU – 76 i 15 dział ISU – 122. Walki były ciężkie i obfitujące w sowieckie straty (osobowe i sprzętowe), straty niemieckie są raczej trudne do ustalenia, ale sami Sowieci w swoich dokumentach z tamtych czasów nie ukrywają, że są mniejsze. Największe straty sowieckie (zapasy alkoholu we Wronkach) we Wronkach i w Jabłońskich. Nie w Gołdapi.
Aaa… sorry. Interesuje to kogoś?
„Były tu również pola minowe.”
Paanie co to za pola? 50 058 min przeciwpancernych i 43535 przeciwpiechotnych na odcinku Jezioro Gołdap – Jezioro Mieruniszki. Tylko po stronie sowieckiej. Interesuje to kogoś?
polecam: https://walkipodgoldapia1944-45.blogspot.com/2021/05/proba-odbicia-godapi-przez-brygade.html