Historia Gołdapi: Kumiecie wciąż tajemnicze

Przed wojną miasto Gołdap kończyło się na torach kolejowych. Na północ od torów rozciągała się wieś Kumiecie (Kummetschen lub Hermesdorf). O kwaterze wojsk Luftwaffe, czyli kompleksie „Robinson” pisaliśmy kilkakrotnie na naszym portalu. Teraz trochę o odcinku kolejowym łączącym stację Botkuny z posterunkiem odgałęźnym Gołdap-Stadion z książki (wciąż nie opublikowanej) Pawła Tryka „Gołdap po kolei”.

 

 

 

 

Łącznica kolejowa „Botkuny – Gołdap-Stadion”

19 maja 1941 roku zakończono budowę oraz oddano do użytku łącznicę kolejową ze stacji Botkuny do nowo utworzonego posterunku odgałęźnego Gołdap-Stadion, zlokalizowanego na szlaku kolejowym, łączącym stacje Gołdap oraz Kumiecie. Owa łącznica, wybudowana przede wszystkim ze względów militarnych, umożliwiła bezpośrednie (czyli bez konieczności zmiany kierunku jazdy na stacji Gołdap) kierowanie pociągów, szczególnie specjalnych o kryptonimach „Asien / Pommern-I” oraz „Robinson / Pommern-II”, z kierunku Olecka, Suwałk, Ełku, czy też Pobłędzia i Błaskowizny w kierunku stacji Kumiecie, Krasnolesie, Czistyje Prudy lub Niestierow.

Ślad owej łącznicy bardzo dobrze zachował się w terenie. Jej początek można znaleźć w zachodniej części byłej stacji kolejowej Botkuny: jest to kozioł oporowy toru żeberkowego, zabezpieczającego wyjazd z toru ładunkowego. W miejscu byłego przecięcia się łącznicy z rzeką Gołdapą, zachowała się część stalowego mostu kolejowego.

 

Szlak Gołdap – Gołdap-Stadion: druga połowa 1944 roku; widok z lotu ptaka od południa na większą część trójkąta, utworzonego przez szlaki kolejowe „Gołdap – Gołdap-Stadion” (z lewej), „Botkuny – Gołdap” (u dołu) oraz łącznicę kolejową „Botkuny – Gołdap-Stadion” (z prawej); w centrum trójkąta widoczny gołdapski tartak (źródło: Verschwundene Gleise. Die „Kaiserbahn” Goldap – Szittkehmen, Kreisgemeinschaft Goldap / Ostpreussen e.V., Stade, Niemcy, 2011, str. 64, poz. 1).

Szlak Gołdap-Stadion – Kumiecie: prawdopodobnie okres przed 1900 rokiem; widok z lotu ptaka od południowej strony na północną i centralną część jeziora Gołdap oraz na teren przebiegu przyszłego szlaku kolejowego; na pierwszym planie była wieś Kumiecie Wielkie (źródło: Goldap in Ostpreussen, Kommissionsverlag Gerhard Rautenberg, Leer / Niemcy 1992, str. 319, poz. 2).

Stacja Kumiecie: 19.08.1943; pociąg specjalny „Pommern-I” przy charakterystycznym, drewnianym peronie stacji; w dali widoczny maszt z flagą opuszczoną do połowy z powodu śmierci gen. Hansa Jeschonka (fot.: Eitel Lange).

Autorem opisów zdjęć jest Paweł Tryk

 

 

Gross Kummetschen – Kumiecie

Powiązane artykuły

6 komentarzy do “Historia Gołdapi: Kumiecie wciąż tajemnicze

  1. Obserwator

    Treść ciekawa, fajnie się czyta i coś nowego o Gołdapi. Wracając do Kompleksu Robinson przydałoby się dokładniej go zbadać, opracować jakąś monografię. W Lesie Kumiecie jest dużo tajemniczych studni, kanałów czy resztek fundamentów. Może projekt unijny, może zaprosić Pana Wołoszańskiego a byłaby to niebywała promocja Gołdapi. Może śpimy na Bursztynowej Komnacie lub Złotym Pociągu!

  2. Andrzej

    Bardzo bym chciał dowiedzieć się, co się stało z mostem kolejowym odcinka Gołdap – Gołdap Stadion. Pojechałem nawet w tym celu do Gołdapi, ale nie uzyskałem nic. W punkcie IT nic nie wiedzą na ten temat, mało tego! Nie ma tam żadnych materiałów o gołdapskiej kolei. Bardzo to dziwne. Poleca się tylko foldery o Stańczykach, Rapie, Pięknej Górze, uzdrowisku itp. Radzono mi zapytać się o kolej w Muzeum Ziemi Gołdapskiej. Tam jednak zobaczyłem tylko niemiecką tablicę informującą o przejeździe kolejowym i kilka starych biletów okresowych. Bardzo miła Pani opowiedziała mi mnóstwo rzeczy o historii Gołdapi, o zgromadzonych eksponatach i powiedziała, że jestem pierwszą osobą, która pyta o kolej. Wybrałem się oczywiście w rejon tego mostu i naocznie stwierdziłem, że są tylko fragmenty nasypów po obu stronach Gołdapy, a żadnego najmniejszego śladu po moście. I tyle.

    1. No właśnie to są tematy, które mają niemałe grono zainteresowanych, co widać po statystykach na naszym fanpage’u – „Szlak połamanych semaforów” warto byłoby opisać lapidarnie… Szerszy materiał mamy, ale się może w końcu doczeka druku.

    2. xyz

      Most ten , zdjęcie nr 2 /prawy dolny róg / został zniszczony w wyniku działań wojennych. Jego resztki , m.in stalowe dwuteowe belki jeszcze długo po wojnie leżały w wodzie i na jednej z podpór . Jeżeli dobrze pamiętam to część belek została użyta do budowy kładki /mostku/ na rzece Gołdap przy ul. Sikorskiego .

      1. Janek

        Przy Gołdapie na ul.Stadionowej mijając zakład energetyczny po lewej, to przed samym mostem można po prawej zejść do rzeki i wtedy ukazuje nam się łuki starego mostu, gdzie ich górna warstwa przykryta jest już jezdnią asfaltową.

    3. Kris

      Poszperałem na rosyjskich stronach,mają tego wiele o Gołdapi czy romintach itp i o kolejki tez