Historia. „Wisztyniec”- Trójstyk Granic Polska – Rosja – Litwa w lipcu 2023

Pozostaje mieć nadzieję, że tymczasowa zapora z drutu ostrzowego Concertina szybko zostanie zastąpiona docelową zaporą elektroniczną i otoczenie będzie bardziej estetyczne i przyjazne turyście. Ogrodzenie litewskie wzdłuż granicy z Rosją może być dobrym wzorem…

Trójstyk (dawniej zwany Dreilaendereck) znajduje się na gruntach dawnej niemieckiej wsi Serteggen (1938 Serteck, po 1945 Serteki, Żerdziny), w parafii Żytkiejmy w powiecie gołdapskim.
To fragment granicy wytyczonej w 1422r. traktatem melneńskim między państwem Zakonu Krzyżackiego a Wielkim Księstwem Litewskim. Według źródeł niemieckich to najtrwalszy odcinek graniczny w Europie na wschód od Pirenejów. Od 1918 do 1939 zbiegały się tu granice Niemiec, Polski i Litwy.
Granica polsko-niemiecka biegła wzdłuż rzeczki Czernicy/Jodupp płynącej na północ do pięknego jeziora Wisztynieckiego, które dawniej znajdowało się w powiecie gołdapskim. Po 1945 przebiegała tu granica pomiędzy Polską a Związkiem Sowieckim (Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich) zbiegały się tu granice obwodu kaliningradzkiego który należał do Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej i Litewskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej).
Od 1991 łączą się tu granice Polski, Rosji ( obwód królewiecki) i Litwy. Teren należy do gminy Dubeninki, powiat gołdapski w województwie warmińsko-mazurskim. Sąsiaduje z wsią Bolcie w gminie Wiżajny w ziemskim powiecie suwalskim w województwie podlaskim. Zatem stykają się tu granice państwowe, województw, powiatów, gmin i sołectw.
Ale też jest to miejsce zewnętrznej granicy Unii Europejskiej i strefy Schengen. Obok dawnego żelbetowego monolitu stały słupy graniczne polski i sowiecki/rosyjski z numerem 1987 ( numeracja od styku granic Polski, ZSRR i Czechosłowacji w Bieszczadach).
Obecny granitowy monolit „Trójstyk Wisztyniec” postawiono w 2010 w wyniku porozumienia międzyrządowego LT-PL- RUS.
Prezentowane zdjęcia starego betonowego monumentu pochodzą z lat 1994 i 1996.
12.07.1994 Trójstyk był miejscem wizji lokalnej z organizatorami w ramach przygotowań do Seminarium „Granice” 14-18.09.1994 w Gołdapi, ale wydarzenie artystyczne seminarium odbyło się na Trójstyku. Na zdjęciu od lewej: Robert Traba Wspólnota Kulturowa Borussia Olsztyn, Krzysztof Czyżewski Ośrodek Pogranicze Sejny, Małgorzata Garniec WK Borussia Olsztyn, Jarosław Słoma zastępca burmistrza Gołdapi 1990-2006.
Na zdjęciu z 4.10.1996 jestem z Richardem Wilke, starostą/Landat powiatu Stade w Dolnej Saksonii – niemieckiego miasta partnerskiego Gołdapi.

Powiązane artykuły