Dyskutując o odporności ludzkiego organizmu, kondycji fizycznej i psychicznej niezbyt często mówimy o aminokwasach i ich roli w zachowaniu dobrego zdrowia wraz z ogólnym samopoczuciem. Bardzo ważna jest dbałość o odpowiednią zawartość aminokwasów nie tylko w diecie sportowca, również dlatego, że jest to jeden z głównych składników budulcowych komórki.
Rodzaje i rola aminokwasów
W skład białek nie tylko organizmu ludzkiego, ale i innych organizmów żywych wchodzi około 20 rodzajów aminokwasów. Część aminokwasów organizm syntetyzuje sam (aminokwasy endogenne), część musimy sami dostarczać organizmowi w pożywieniu (aminokwasy egzogenne). To jest najprostszy podział, sugerujący jednocześnie to, że i w tym aspekcie należy się skupić na bilansowaniu naszej diety.
Wiedzmy, że niedobór aminokwasów egzogennych może doprowadzić do niepotrzebnego metabolizmu białek już znajdujących się w organizmie. To jest tak, jak byśmy tracili budulec, na przykład naszych mięśni.
Zatem, w jakich naturalnych produktach znajdziemy aminokwasy egzogenne? Przede wszystkim w mięsie, jajach i wszelkich przetworach mlecznych. Warto jednak sięgnąć po aminokwasy egzogenne włączając do diety – orzechy, rośliny strączkowe, siemię lniane i pieczywo pełnoziarniste.
Aminokwasy są niezbędnym składnikiem białek i mają wpływ na rozmaite aspekty funkcjonowania naszego organizmu, między innymi na układ hormonalny, nerwowy i metabolizm. Są głównym czynnikiem wpływającym na odbudowę tkanek. Bez aminokwasów nie byłoby produkcji enzymów i hormonów.
Jak aminokwasy może uzupełnić sportowiec?
Część aminokwasów nie jest wytwarzana przez ludzki organizm, dlatego ich zapotrzebowanie można uzupełnić od odpowiednimi suplementami. Do nich można zaliczyć specjalne odżywki dla sportowców – tak zwane aminokwasy rozgałęzione (BCAA). Ten rodzaj aminokwasów niezawodnie wspomaga budowę tkanki mięśniowej.
Do aminokwasów rozgałęzionych zalicza się – walina, izoleucyna i leucyna. Odpowiednie zażywanie tych aminokwasów pozwala również na znaczne zmniejszenia uczucia zmęczenie podczas forsownego treningu. Jest to efekt zmniejszenia poziomu serotoniny w mózgu oraz jednoczesnego (za sprawą tych aminokwasów) niwelowania zmęczenia i senności.
Ponadto aminokwasy rozgałęzione mogą wyraźnie redukować tkankę tłuszczową i zmniejszać odczuwanie bólu.
Mimo to wszelkie aminokwasy w postaci odżywek lub suplementów należy zażywać rozsądnie, najlepiej pod okiem trenera, instruktora lub lekarza. Ilość dopuszczalnej dawki najczęściej podaje producent na etykiecie.
