Ukazał się kolejny ranking „Wspólnoty” – jak kształtowały się dochody własne jednostek samorządu terytorialnego w 2020 roku. Zdaniem autorów opracowania „skutki pandemii i powiązanych z nią lockdownów w 2020 r. okazały się nieco mniej dewastujące niż się w pewnym momencie obawialiśmy”.
Najbardziej na minusie zakończyły rok 2020 duże miasta (m.in. Lublin), między innymi dlatego, że zostały potraktowane po macoszemu przy podziale środków z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych. Chociaż mocno ucierpiał nieduży powiat sejneński. Jeśli idzie o dochody własne powiatu gołdapskiego i gminy Gołdap to obie jednostki zakończyły 2020 rok na plusach (powiat 7,76 proc.; gmina – 2,7 proc.).
W kategorii gmin Dubeninki mają 2,72 proc. plus; Banie Mazurskie -1,29 proc.
Na minusach zakończyły 2020 rok 232 powiaty i 170 miast powiatowych.
Jednak nie ma co popadać w euforię ani w wypadku powiatu, ani w wypadku gminy, bowiem do zwiększenia dochodów własnych mniejszych jednostek samorządu terytorialnego w znacznym stopniu przyczyniły się nie tyle podatki co dotacje celowe, w tym 500+.
Podczas pandemii mniejsze jednostki samorządu terytorialnego po prostu w pewnym stopniu uzależniły się od dotacji celowych. Jak pokazuje historia – z uzależnień niełatwo się wychodzi.
Równocześnie jednak kolejny rok obserwujemy wzrost zadłużenia jednostek samorządowych. Przy jednoczesnym spadku wydatków inwestycyjnych ten wskaźnik to kolejny powód do niepokoju i przesłanka, że kondycja finansowa samorządów nie jest tak dobra, jak by to wynikało z samego wzrostu dochodów budżetowych. Dodajmy, że od 2010 roku ani razu wzrost nie był tak szybki (przyrost zadłużenia o ponad 8 miliardów złotych w stosunku do roku poprzedniego). W ciągu ostatnich 12 lat tylko raz – w 2009 roku – skumulowana wielkość zadłużenia na koniec roku była mniejsza od wielkości wydatków majątkowych samorządów. Na przeciwnym biegunie mamy sytuację z lat 2011 i 2016, kiedy to wielkość zadłużenia przekraczała dwukrotność wydatków majątkowych. W roku 2011 stosunek tych dwóch wartości wyniósł 1,87 i był trzecim najwyższym w ciągu ostatnich 12 lat. Jeszcze w 2018 r. stosunek ten wynosił 1,36. Nie musi to być sygnał nadchodzących kłopotów ze spłatą zadłużenia, ale wskazuje na rosnące uzależnienie wielkości inwestycji od środków zwrotnych. („Wspólnota”)
