W związku z prognozowaną przez IMGW falą upałów oraz możliwością wystąpienia burz w dniach 23- 26 czerwca zwracamy się z prośbą o otoczenie szczególną opieką osób starszych, samotnych, chorych oraz dzieci. Apelujemy o wykorzystanie wszelkich dostępnych środków umożliwiających tej grupie osób bezpieczne i łatwiejsze przejście przez czas upałów.
Pamiętajmy o napojach, nakryciu głowy, odpowiednim ubiorze, nie zapominajmy o zwierzętach.
Wakacje to szczególny czas, kiedy upały są normalnym zjawiskiem; każdy powinien się odpowiednio przed nimi zabezpieczyć. Podczas upałów, gdy temperatura powietrza osiąga 30ºC i więcej, nasila się ryzyko udaru cieplnego i przegrzania organizmu. Stosowanie poniższych zasad pozwoli uniknąć udaru cieplnego lub przegrzania organizmu.
Sposób postępowania w przypadku upałów
UPAŁ – pojęcie to definiowane jest jako stan pogody, gdy temperatura powietrza przy powierzchni ziemi przekracza +30°C.
W czasie upałów:
· Unikaj długiego przebywania na słońcu, szczególnie w godzinach południowych (10.00–15.00); o ile to możliwe, w ciągu dnia staraj się przebywać w cieniu.
· Unikaj zbytniego nasłonecznienia, używaj środków ochrony przed promieniami słonecznymi. Chroń twarz i głowę poprzez noszenie kapelusza z szerokim rondem lub czapki z daszkiem w jasnych kolorach.
· Ubieraj się w przewiewne rzeczy z naturalnych materiałów (len, bawełna), zakrywające możliwie największą powierzchnię skóry – lekka odzież o jasnych kolorach odbija promieniowanie słoneczne oraz pomaga utrzymać normalną temperaturę ciała.
· Jeśli przebywasz na zewnątrz – noś przewiewne obuwie; jeśli jesteś w domu – zdejmij kapcie i skarpetki – chodząc boso chłodzisz organizm poprzez kontakt z chłodną podłogą.
· Skonsultuj się z lekarzem, aby uzyskać pewność, że twoje lekarstwa nie wzmagają wrażliwości na wysokie temperatury (leki mogą np. zakłóca termoregulację ciała, blokować pocenie się, powodować niedociśnienie); chroń lekarstwa przed przegrzaniem.
· Spożywaj zbilansowane, lekkostrawne posiłki; pij duże ilości płynów, najlepiej wzbogacone w mikroelementy.
· Zadbaj o odpowiednią ilość płynów dla twojego dziecka.
· Unikaj picia kawy oraz napojów zawierających duże ilości cukru – powodują one odwodnienie organizmu.
· Ogranicz spożycie napojów alkoholowych – mimo, że piwo i napoje alkoholowe zdają się zaspakajać pragnienie, to zazwyczaj powodują dalsze odwodnienie organizmu.
· Unikaj skrajnych temperatur – osoby, które pracują w klimatyzowanych pokojach nie powinny od razu wychodzić na zewnątrz, gdzie panuje upał; również zimny prysznic natychmiast po przebywaniu w upale może spowodować szok termiczny, zwłaszcza u starszych i bardzo młodych ludzi.
· Ogranicz nadmierny wysiłek fizyczny.
· W upalne dni nie zostawiaj w samochodzie dzieci i zwierząt ani materiałów łatwopalnych (np. kanistrów z benzyną, butli gazowych)
· Pamiętaj o zwierzętach – zabezpiecz je przez bezpośrednim nasłonecznieniem, zapewnij nieograniczony dostęp do wody pitnej.
· Obserwuj reakcje swojego organizmu podczas upałów: drżenie, potliwość, zawroty głowy – w przypadku złego samopoczucia zwróć się o pomoc do lekarza.
Skutki upałów dla zdrowia:
Upał może doprowadzić do wystąpienia udaru słonecznego lub cieplnego, który jest stanem zagrażającym zdrowiu lub nawet życiu. Długie spędzanie czasu na słońcu, długie przebywanie w przegrzanym miejscu np. w samochodzie, brak nakrycia głowy przy silnym nasłonecznieniu, zbyt intensywny wysiłek w czasie gorącego dnia.
Objawy udaru słonecznego:
· silne bóle i zawroty głowy,
· dreszcze,
· gorączka,
· przyspieszone tętno,
· zwiotczenie mięśni,
· ogólne osłabienie, niepewny chód,
· nudności, wymioty,
· mroczki przed oczami, zaburzenia widzenia,
· szum w uszach,
· niewyraźna mowa,
· dezorientacja,
· w niektórych przypadkach utrata przytomności,
· poparzenia skóry o różnej skali.
Postępowanie po zauważeniu objawów udaru:
· Jeżeli czujesz się źle zejdź ze słońca i unikać gorących pomieszczeń.
· Udaj się do zacienionego, chłodnego lub klimatyzowanego pomieszczenia.
· Uzupełnij płyny, pij dużo wody – absolutnie nie sięgaj po alkohol czy napoje z kofeiną.
· Zjedz coś słonego, żeby uzupełnić elektrolity.
· Weź chłodny (ale nie bardzo zimny!) prysznic lub kąpiel, następnie połóż się z uniesionymi nogami – na głowę i kark należy przykładać zimny kompres.
· Pamiętaj, żeby nie ochładzać ciała zbyt mocno i gwałtownie.
· Jeśli objawy udaru nie ustępują, wezwij lekarza.
A oto kilka zasad jakich należy przestrzegać nad wodą aby uniknąć niebezpieczeństwa:
· nie wolno wchodzić do wody po spożyciu alkoholu lub środków odurzających. Najczęściej toną osoby znajdujące się pod wpływem alkoholu lub pod wpływem takich środków;
· nie wolno wchodzić do wody zaraz po opalaniu się na słońcu – może to grozić szokiem termicznym lub utratą przytomności;
· po wejściu do wody najpierw należy schłodzić okolicę serca, karku oraz twarz;
· do wody wchodzimy tylko w miejscach oznakowanych, gdy nad kąpiącymi się czuwa ratownik;
· nie skaczmy do wody na „główkę”, tym bardziej jeśli nie znamy głębokości wody. Taki skok może doprowadzić do urazów kręgosłupa i kalectwa;
· gdy przy kąpielisku strzeżonym widzimy czerwoną flagę lub nie jest wywieszona żadna flaga – kąpiel jest zabroniona;
· rodzice powinni zawsze czuwać nad kąpiącym się dzieckiem;
· nie należy przepływać czy wypływać na otwarty akwen bez asekuracji;
· nie zaleca się kąpać zaraz po jedzeniu – powinno się odczekać przynajmniej pół godziny
· do wody najlepiej wchodzić w grupie, albo przynajmniej z drugą osobą;
· korzystając ze sprzętu wodnego upewnijmy się, że jest on sprawny, a przebywające na nim dzieci i osoby, które nie umieją pływać są we właściwy sposób zabezpieczone – mają na sobie specjalne kamizelki;
· nie wolno kąpać się w czasie burzy.
Sposób postępowania podczas burzy
BURZA – zjawisko atmosferyczne, podczas którego występują intensywne ulewne opady. Często połączone z wyładowaniami atmosferycznymi i silnym wiatrem.
Postępowanie przed wystąpieniem zagrożenia:
· Zabezpiecz swoje mienie:
· przygotuj swoje mieszkanie: zamknij wszystkie okna i drzwi wejściowe, oceń stan okien, w razie konieczności odpowiednio je zabezpiecz,
· umocuj lub usuń z zewnętrznych parapetów, balkonów, tarasów i podwórek przedmioty, które mogą być porwane przez wiatr i zagrażać przechodniom.
· W miarę możliwości pozostań w domu/miejscu pracy – nie planuj spacerów, wypoczynku w parkach, alejach wysadzanych drzewami, itp.
Postępowanie w czasie burzy:
· Jeżeli burza spotka cię z dala od domu, znajdź bezpieczne schronienie i pozostań w nim do czasu jej ustania:
· nie stój pod drzewami,
· oddal się od wszelkich zbiorników i cieków wodnych, nie kąp się, nie wędkój – wyjdź z wody (dotyczy to również łodzi) – pamiętaj, że woda jest doskonałym przewodnikiem elektryczności,
· gdy burza zastanie cię w szczerym polu, przykucnij, ale nie siadaj na ziemi, a tym bardziej nie kładź się na niej – najbezpieczniej jest kucnąć ze złączonymi i podciągniętymi do siebie nogami, ponieważ po uderzeniu pioruna, w wyniku rozpływu ładunku w postaci prądów powierzchniowych może dojść do przepływu prądu między stopami (skutek powstania różnicy napięć, tzw. napięcia krokowego),
· odejdź jak najdalej od metalowych urządzeń, a jeśli jesteś w posiadaniu metalowych przedmiotów pozbądź się ich, gdyż mogą one ściągać wyładowania elektryczne,
· wyłącz telefon komórkowy,
· jeśli jesteś w samochodzie nie wysiadaj z niego (samochód stanowi dobrą ochronę przed uderzeniem pioruna) – zatrzymaj samochód na poboczu i przeczekaj ulewę, unikaj zatrzymywania się pod drzewami, przewodami elektrycznymi, itp.
· Grupy osób pozostające na otwartej przestrzeni powinny się rozproszyć w odległości do kilkudziesięciu metrów, tak by na wypadek porażenia część grupy mogła udzielić pomocy porażonym.
· Jeśli jesteś w domu:
· unikaj korzystania z telefonów stacjonarnych przewodowych oraz urządzeń elektrycznych, przede wszystkim tych obsługiwanych ręcznie (np. suszarek do włosów, elektrycznych szczoteczek do zębów, elektrycznych maszynek do golenia) – korzystanie z tych urządzeń grozi porażeniem impulsem rozchodzącym się w przewodach instalacji,
· sprzęt domowy, zwłaszcza elektronikę – RTV, komputery, itp. odłącz od sieci elektrycznej i innych instalacji przewodowych (np. instalacji antenowych, telekomunikacyjnych, sieci internetowych, TV kablowej itp.), co zapewni ochronę tych urządzeń przed wyładowaniami atmosferycznymi,
· pozostań z dala od oszklonych okien, sufitów i drzwi,
· przygotuj latarki oraz dodatkowe baterie.
Postępowanie po ustąpieniu burzy:
· Unikaj leżących lub zwisających przewodów elektrycznych i natychmiast zgłaszaj takie przypadki do zakładu energetycznego, Straży Pożarnej, Policji albo do Gminnego Centrum Zarządzania Kryzysowego nie próbuj samodzielnie usuwać drzew zwalonych na linie energetyczne.
· Jeśli widzisz iskrzenie instalacji elektrycznej, popalone przewody, czujesz swąd spalonej instalacji, wyłącz elektryczność i gaz – wezwij służby techniczne.
