Jesienią, 25 września 1954 roku Sejm przyjął Ustawę o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych.
W preambule do ustawy autorzy pisali:
– celu włączenia coraz szerszych rzesz pracujących chłopów do udziału w rządzeniu Państwem, rozwijania ich twórczej inicjatywy i aktywności dla pomnażania dobrobytu i kultury wsi,
– sprawniejszego zaspokajania potrzeb materialnych i kulturalnych ludności,
-dalszego zbliżenia organów władzy państwowej do najszerszych mas pracujących wsi – stanowi się, co następuje.
Aby zrealizować te założenia zlikwidowano 3001 gmin a w to miejsce utworzono 8789 mniejszych jednostek administracyjnych- gromad.
Jak przebiegała reforma na terenach naszego powiatu możemy dowiedzieć się z Dziennika Urzędowego Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku nr 10 z 2 grudnia 1954 roku.
Poniżej prezentujemy wypisy zawierające zmiany dotyczące powiatu gołdapskiego.
UCHWAŁA Nr 14/V Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku
z dnia 4 października 1954 r.
w sprawie podziału na gromady powiatu gołdapskiego.
Na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 25 września 1954 r. o reformie poddziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych (Dz. U. N r 43, poz. 191), Wojewódzka Rada Narodowa w Białymstoku uchwala, co następuje:
W powiecie gołdapskim, województwie białostockim tworzy się następujące gromady:
- gromadę Dubeninki z siedzibą gromadzkiej rady narodowej w Dubeninkach; w skład nowoutworzonej gromady wchodzą obszary dotychczasowych gromad: Będzieszewo, Dubeninki, Kiepojcie, Linowo, Przerośl Gołdapska i Żabojady, miejscowości Maciejowięta i Stańczyki z dotychczasowej gromady Maciejowięta, miejscowości Rogajny i Zawiszyn oraz część obszaru miejscowości Meszno o powierzchni 138,33 ha z dotychczasowej gromady Rogajny z gminy Dubeninki,
- gromadę Górne z siedzibą gromadzkiej rady narodowej w Górnem; w skład nowoutworzonej gromady wchodzą obszary dotychczasowych gromad: Czarne i Regiele, miejscowości Bronisze, Górne, Kałkowo i Przeczka z dotychczasowej gromady Górne, miejscowości Babki, Młyniki, Pogorzel, Żelazki i Dzięgiele z dotychczasowej gromady Pogorzel, miejscowości Wrotkowo i Zatyki z dotychczasowej gromady Zatyki z gminy Górne, miejscowości Kozaki i Kozaki PGR z dotychczasowej gromady Kozaki z gminy Jabłońskie oraz obszar lasów państwowych leśnictwa Lenarty o pow. 22,50 ha z dotychczasowej gromad y Garbas z gminy Mieruniszki w powiecie oleckim i obszar lasów państwowych leśnictwa Lenarty o pow. ok. 60 ha z dotychczasowej gromady Białe Jeziorki z gminy Przerośl w powiecie suwalskim,
- gromadę Grabowo z siedzibą gromadzkiej rady narodowej w Grabowie; w skład nowoutworzonej gromady wchodzą obszary dotychczasowych gromad: Boćwinka, Główka, Grabowo, Jeziorki Wielkie, Marcinowo, Rożyńsk Wielki, Siedlisko, Sokoły i Wronki Wielkie, miejscowości Kalniszki i Borek oraz obszar lasów państwowych leśnictwa Borek z dotychczasowej gromady Kalniszki i miejscowość Dunajek z dotychczasowej gromady Dunajek z gminy Grabowo,
- gromadę Nasuty z siedzibą gromadzkiej rady narodowej w Nasutach; w skład nowoutworzonej gromady wchodzą obszary dotychczasowych gromad: Kowalki, Nasuty, Osowo, Pietrasze , Suczki i miejscowość Błędowo z dotychczasowej gromady Dunajek z gminy Grabowo, miejscowości Rudzie, Kamionki i Wilkasy z dotychczasowej gromady Zatyki z gminy Górne oraz obszary lasów państwowych leśnictwa Kowalki z dotychczasowej gromady Golubie Wężewskie o pow. 96,49 ha i z dotychczasowej gromady Szeszki o pow. 71,91 ha z gminy Sokółki w powiecie oleckim,
- gromadę Pluszkiejmy z siedzibą gromadzkiej rady n a rodowej w Pluszkiejmach; w skład nowoutworzonej gromady wchodzą obszary dotychczasowych gromad: Budwiecie, Pluszkiejmy i część obszaru miejscowości Meszno o pow. 110,02 ha z dotychczasowej gromady Rogajny z gminy Dubeninki, gromada Jurkiszki z gminy Jabłońskie oraz gromada Galwiecie i miejscowość Ostrowo z dotychczasowej gromady Górne z gminy Górne,
- gromadę Skocze z siedzibą gromadzkiej rady narodowej w Skoczach; w skład nowoutworzonej gromady wchodzą obszary dotychczasowych gromad: Bałupiany, Barkowo, Jabłońskie, Juchnajcie, Kośmidry, Łobody, Skocze, Wiłkajcie, Włosty i miejscowości Janowo, Niegocin, Rożyńsk i Wronki Małe z dotychczasowej gromady Kozaki z gminy Jabłońskie oraz miejscowość Rostek, grunty PGR Niedrzwica, grunty PGR o pow. 104,22 ha i działki nr 29 i 271 o ogólnej pow. 22,83 ha z miasta Gołdap,
- gromadę Żytkiejmy z siedzibą gromadzkiej rady narodowej w Żytkiejmach; w skład nowoutworzonej gromady wchodzą obszary dotychczasowych gromad: Błędziszki, Kiekskiejmy, Lenkupie, Skajzgiry i Żytkiejmy oraz miejscowości Golubie, Orliniec, Wysoki Garb i lasy państwowe leśnictwa Maciejowięta z dotychczasowej gromady Maciejowięta z gminy Dubeninki,
- gromadę Czarne z siedzibą gromadzkiej rady narodowej w Czarnem; w skład nowoutworzonej gromady wchodzą obszary dotychczasowych gromad: Czarne, Supienie i Huta z wyłączeniem obszaru wsi Rospuda, z gminy Filipów w powiecie suwalskim, gromady Białe Jeziorki z wyłączeniem obszaru lasów państwowych leśnictwa Lenarty o pow. około 60 ha, Rakówek i Cisówek z gminy Przerośl w powiecie suwalskim oraz gromada Garbas z wyłączeniem obszaru lasów państwowych leśnictwa Lenarty o pow. 22,50 ha z gminy Mieruniszki w powiecie oleckim.
Sekretarz Sesji: Przewodniczący Sesji:
Zach Antonina Szymaniuk Szymon
UCHWAŁA Nr 20/V Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku
z dnia 4 października 1954 r.
w sprawie podziału na gromady powiatu oleckiego.
W powiecie oleckim, województwie białostockim tworzy się następujące gromady:
- gromadę Kowale Oleckie (II) z siedzibą gromadzkiej rady narodowej w Kowalach Oleckich; w skład nowoutworzonej gromady wchodzą obszary dotychczasowych gromad: Chełchy z wyłączeniem części obszaru lasów państwowych, Guzy z wyłączeniem części obszaru lasów państwowych, Szeszki z wyłączeniem lasów państwowych, Lakiele i Kucze, miejscowość Gorczyce z dotychczasowej gromady Gorczyce i lasy państwowe z dotychczasowej gromady Kowale Oleckie z gminy Mieruniszki oraz miejscowości Dorsze PGR i Stachowięta PGR z dotychczasowej gromady Pogorzel z gminy Górne w powiecie gołdapskim.
- gromadę Mazury z siedzibą gromadzkiej rady narodowej w Mazurach; w skład nowoutworzonej gromady wchodzą obszary dotychczasowych gromad : Dybowo z wyłączeniem części obszaru lasów państwowych, Mazury, Borki, Rogojny i Gryzy z gminy Zalesie, gromada Szwałk i miejscowości Nowiny i Młyn Cichy z dotychczasowej gromady Cicha Wólka, przyległe obszary lasów państwowych N-ctwa Czerwony Dwór o pow. 11,87 ha z leśniczówką Wierzbianki z dotychczasowej gromady Jabłonowo — z gminy Sokółki oraz gromada Czerwony Dwór i obszar lasów państwowych leśnictwa Kalniszki z Leśniczowką Kalniszki i Tartakiem Kalniszki z dotychczasowej gromady Kalniszki z gminy Grabowo w powiecie gołdapskim.
- gromadę Sokółki z siedzibą gromadzkiej rady narodowej w Sokółkach; w skład nowoutworzonej gromady wchodzą obszary dotychczasowych gromad: Czukty z wyłączeniem części lasów państwowych, Żydy z wyłączeniem części lasów państwowych, Jabłonowo z wyłączeniem leśniczówki Wierzbianki i lasów państwowych N-c twa Czerwony Dwór o pow. 11,87 ha, Golubie Wężewskie, Sokółki, Stacze i Zawady Oleckie, miejscowości Wężewo i Żmijewo z dotychczasowej gromady Wężewo, miejscowość Cicha Wolka z dotychczasowej gromady Cicha Wolka — z gminy Sokółki, przyległe obszary lasów państwowych z dotychczasowych gromad Szeszki, Chełchy i Guzy z gminy Mieruniszki oraz obszar lasów państwowych leśnictwa Dunajek z osadami leśnymi Dunajek i Wierzbianki i leśniczówką Dunajek z dotychczasowej gromady Dunajek z gminy Grabowo w powiecie gołdapskim,
UCHWAŁA Nr 27/V Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku
z dnia 4 października 1954 r.
w sprawie zmiany granic województwa białostockiego.
Na podstawie art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych (Dz. U. Nr 43, poz. 191),
Wojewódzka Rada Narodowa w Białymstoku uchwala, co następuje :
Z województwa białostockiego wyłącza się:
5) z powiatu gołdapskiego:
- a) z gminy Górne część obszaru dotychczasowej gromady Pogorzel stanowiącą PGR Dorsze i Stachowięta i włącza się ją do powiatu oleckiego,
- b) z gminy Grabowo dotychczasową gromadę Czerwony Dwór, część obszaru dotychczasowej gromady Kalniszki obejmującą tereny lasów państwowych leśnictwa Kalniszki, leśniczówkę Kalniszki i tartak Kalniszki, oraz część obszaru dotychczasowej gromady Dunajek obejmującą: tereny lasów państwowych leśnictwo Dunajek, osady leśne Dunajek i Wierzbianki i leśniczówkę Dunajek i włącza się je do powiatu oleckiego.
10) z powiatu oleckiego:
- a) z gminy Mieruniszki dotychczasową gromadę Garbas i włącza się ją do powiatu gołdapskiego,
- c) z gminy Sokółki część obszaru dotychczasowej gromady Golubie Wężewskie obejmującą lasy państwowe leśnictwa Kowalki o powierzchni 96,49 h a oraz część obszaru dotychczasowej gromady Szeszki obejmującą lasy państwowe leśnictwa Kowalki o powierzchni 71,91 ha i włącza się je do powiatu gołdapskiego
13) z powiatu suwalskiego:
- b) z gminy Filipów dotychczasowe gromady Czarne, Supienie i Huta z wyłączeniem wsi Rospuda i włącza się je do powiatu gołdapskiego,
- c) z gminy Przerośl dotychczasowe gromady: Białe Jeziorki, Rakówek i Cisówek i włącza się je do powiatu gołdapskiego.
UCHWAŁA Nr 25/V
Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku
z dnia 4 października 1954 r.
w sprawie zmiany granic niektórych miast w województwie białostockim
Par. 13.
Z miasta Gołdap w powiecie gołdapskim, województwie białostockim wyłącza się: PGR Rostek, grunty PGR Niedrzwica, grunty PGR o powierzchni 104,22 ha o raz działki nr 29 i 271 o ogólnej powierzchni 22,83 ha i włącza się je do nowoutworzonej gromady Skocze w tymże powiecie.
Wyciąg z Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 października 1954 r. (D.U. Nr 49, poz. 251)
w sprawie zmiany granic niektórych województw.
Na podstawie art. 1 ust. 3 ustawy z dnia 4 lutego 1950 r. o dokonywaniu zmian podziału administracyjnego Państwa (Dz.U. Nr 6, poz. 48) zarządza się, co następuje:
- 3. Z powiatu węgorzewskiego w województwie olsztyńskim wyłącza się gromady: Banie Mazurskie, Rogale, Lisy i Żabin i włącza się je do powiatu gołdapskiego w województwie białostockim.
- 8. Wykonanie rozporządzenia porucza się Prezesowi Rady Ministrów.
- 9. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1955 r.
Prezes Rady Ministrów:
w.z. H. Minc.
