Temat powrócił kilka lat temu

Rzecz oczywiście nie jest o tym by eksploatować, bo akurat tego rodzaju przedsięwzięcie wymagałoby zgody społecznej – idzie tu o przekazanie pewnej ciekawostki. W latach 60. ubiegłego wieku wzdłuż północnej granicy Polski był prowadzony program głębokich wierceń strukturalnych w celu rozpoznania głębokiej budowy geologicznej formacji skalnej zwanej krystaliczną platformą prekambryjskiej w zasięgu występowania obniżenia nadbałtyckiego.

W 1965 roku w ramach tego programu wykonano wiercenie geologiczne do głębokości około 1600 m w okolicach miejscowości Rogale o nazwie Gołdap IG-1. W trakcie prowadzenie wiercenia pobierano rdzenie wiertnicze, czyli próbki wywierconego materiału skalnego z różnych głębokości wykonując i dokumentując profil geologiczny. Pobrane próbki były poddane badaniami laboratoryjnym. Jednym z kierunków badań było stwierdzenie występowania bitumin oraz analiza ich ewentualnych przypływów. Niestety przypływów ropy naftowej nie stwierdzono, ale „wyczuto” wyraźną woń substancji ropopochodnych. Ciekawostka jest tu taka, że wiercenia przy polskiej granicy w tamtym czasie były prowadzone pod „dozorem” rosyjskich geologów -„przyjaciół”.

W związku z tym, że wiercenie nie przyniosło pozytywnych przesłanek dla możliwości ujmowania ropy naftowej , teren ten nie został uznany jako zasobowy i wiercenie zostało zlikwidowane poprzez jego zabetonowania.

Temat powrócił kilka lat temu, gdy na bazie amerykańskich doświadczeń i nowych technologii wydobywczych tzw. szczelinowanie w Polsce powrócono do analizy struktur geologicznych podobnych do struktur Ameryki Północnej, czyli struktur łupkowych. Pierwsze szacunki zasobowe dla Polski wykonywane najprawdopodobniej „w ciemno” per analogia do Ameryki wniosły duży optymizm, co do pozyskania gazu łupkowego z naszych struktur łupkowych. No i po okresie wybuchu optymizmu oraz przeprowadzenia pierwszych szczegółowych wierceń i badań, ku nierzadko zadowoleniu lokalnych środowisk, okazało się, że polskie łupki są trudno dostępne i potrzeba długich przygotowań do pozyskania z nich gazu. Równolegle Państwowy Instytut Geologiczny z Warszawy wykonał badania na rdzeniach wiertniczych wykonywanych w latach 60 i późniejszych pod kątem zawartości substancji organicznej w formacjach łupkowych. Na podstawie tych badań wykonanych dla wiercenia IG-1 Gołdap wstępnie stwierdzono, że w łupkach graptolitowych okolic Gołdapi bardziej prawdopodobnym w procesie szczelinowania jest uzyskanie przypływów ropy naftowej niż gazu łupkowego.

Gdzie ta ropa

Chociaż ten rdzeń wygląda jak kawałek szaro-czarnej skały to bardziej czarne lub błyszczące warstewki lub laminy są właśnie substancją organiczna pochodzącą w części z graptolitów, organizmów zakotwionych w ziemi i zaliczanych do zwierząt. Ta substancja organiczna w mikro porach zawiera cząstkowe ilości ropy naftowej. I właśnie proces szczelinowania ma doprowadzić do tego, że między tymi drobnymi porami nastąpi połączenie i uwięzione cząstki ropy naftowej zaczną przemieszczać się w pożądanym kierunku.

Ile lat ma ta form skalna i z jakiej jest głębokości

Głębokość tego rdzenia skalnego to 1420 m, a wiek około 440 mln lat i w kalendarzu geologicznym jest określany jako okres –sylur, epoka – landower.

Od 10 listopada, przedstawiony na zdjęciach rdzeń wiertniczy z łupkiem sylurskim przez 2 tygodnie będzie można obejrzeć i dotknąć w gołdapskim muzeum.

Piotr Rant