Nie tylko dworek myśliwski

Na stronie goldap.org.pl dość często pojawiają się wpisy dotyczące miejscowości Rominten znajdującej się w niegdysiejszym powiecie Gołdapskim. Niestety wiedza o tym miejscu i wsi do dnia dzisiejszego wciąż pełna jest nieścisłości. W Wikipedii pod hasłem Krasnolesie (Краснолесье, Gross Rominten – po 1938 roku Hardteck) dość obszernie pisze się o historii wsi Rominten (dzisiejsze Радужное, Radużnoe) i określa się ją jako przysiółek podczas gdy są to dwie różne miejscowości oddalone od siebie o 12 km w linii prostej.

Powszechnie Rominty znane są z malowniczego pałacyku cesarskiego wybudowanego w 1891 roku. Pałacyk, to najczęściej fotografowany, składający się z dwóch skrzydeł, drewniany dworek (X) połączony łącznikiem (na którym znajdowała się wieżyczka z zegarem) z również drewnianym pałacykiem cesarzowej.

Ale nie tylko dworek stanowił o tym że Rominty były atrakcyjnym miejscem. Tuż obok, wybudowana została w 1883 roku kaplica św Huberta (W) „Hubertuskapelle“. Kościółek podobny do tego, który blisko 50 lat wcześniej wybudowany został w Karpaczu, i do dziś jest wielką atrakcją turystyczną. Obok Hubertuskapelle na kamiennym postumencie ustawiona została w 1916 roku wykonana z brązu rzeźba (V) autorstwa Richarda Friese, przestawiająca  jelenia  zastrzelonego przez cesarza .
Obsługa (administracja) pałacyku mieściła się w położonych nieopodal budynkach (Y) zbudowanych z zachowaniem stylu w którym zbudowano Jagdschloss Rominten. Chodzi o dragestill – nawiązujący do tradycji wikingów styl architektoniczny, modny w krajach skandynawskich na przełomie XIX i XX wieku. Również z zachowaniem elementów tego stylu zbudowano wiele budynków znajdujących się we wsi – leśniczówki, sanatoria i domy wypoczynkowe.
Wjazd na posesję zamykała brama, widoczna na niektórych fotografiach. Aby dojechać do pałacyku trzeba było wcześniej przejechać przez most cesarski (Keiserbrücke) zwany też mostem jeleni Hirschenbrücke, ponieważ przy wjeździe na most i wyjeździe znajdowały się cztery rzeźby leżących jeleni również autorstwa Richarda Friese.
Tuż za mostem w kierunku południowym znajdował się utworzony pod koniec lat trzydziestych parking dla samochodów oraz sklep z pamiątkami. Po stronie przeciwnej znajdował się budynek sanatorium pracowników dyrekcji poczty niemieckiej.
Po dojściu hitlerowców do władzy swoją siedzibę zapragnął mieć tam Herman Goering. Oddany do użytku w 1936 roku Reichsjägerhof Rominten /Jägerhof Rominten / Emmyhall składał się z ustawionych w czworobok budynków w których oprócz głównego budynku znalazły się pokoje gościnne, pomieszczenia gospodarcze i adiutantura. Była to również wielka atrakcja – tyle że dostępna dla nielicznych wybrańców. Kompleks znajdował się w odległości około 1,5 km od wsi w kierunku północnym.
Na pokolorowanych mapach sporządzonych na podstawie informacji w cytowanym wielokrotnie na goldap.org.pl wydawnictwie autorstwa Wolfganga Rothe – Ortsatlas der Dörfer der Rominter Heide możemy umiejscowić poszczególne budynki i wyobrazić sobie jak wyglądała wieś.

 

Oznaczenie obiektów:
A Dwór myśliwski – Reichsjägerhof Rominten /Jägerhof Rominten / Emmyhall
B Wagenhaus – prawdopodobnie budynek przyjmowania ustrzelonej zwierzyny.
C Administracja leśna i administracja polowań
1. Kitzmann – administrator Reichsjägerhof Rominten
D Haupttor – brama główna
2. Micke – leśniczy
E Nadleśniczówka (Oberförsterei)
3. „Goldaper Hof” Steiner (urzednik w nadleśnictwie), Ratzkowski, Schmidt, Hein, Groll, Sadowski, Frank – (robotnicy lesni)
4. Gerhardt (do 1940)
F Administracja lasów (Forstverwaltung)
5. Milkereit – kierownik (domu wypoczynkowego) (przedtem Frau Balzer)
G Dom wypoczynkowy urzędników państwowych – sanatorium (Beamtenerholungsheim)
6. Kaminski – żandarm
H Policja
7. Hein, Peisler, Feitisch, A. i .W. Kallweit – mieszkańcy Domu starców
I Altenheim – Dom starców
8. Kuźnia
Gröll, Hufenbach i Drogies (robotnicy leśni), Borchert – pracownik biura leśnictwa
9. Schebsdat (czynszownik), Fr.Goliath, H.Lehnhardt administracja hotelu,
J Hotel „zum Hirschen“ i sklep
K Feuerwehr – straż pożarna
10. Platzek – kierowniczka (urzędu pocztowego lub domu wypoczynkowego); Platzek – urzędnik pocztowy
L Dom wypoczynkowy pracowników poczty, placówka pocztowa
11. Kraatz – malarz
12. Stopat i Konrad robotnicy leśni
13. Grigas i Leinecker robotnicy leśni
14. Szodruch, Becker, Radischat, Schamait, Hufenbach, Kallweit, Heidt (wszyscy robotnicy leśni); Dr. Steinfatt – Ornitolog
N Dom wypoczynkowy dla dzieci (Kinderheim)
15. Marold (do 1942)
16. Schieber – nauczyciel; Mühlhaupt – renciści
O Szkoła
17. K. Rodenwald – leśniczy
M Leśnictwo Teerbude (Revirförsterei )
18. Dahlke,Tauras,Steiner, Hufenbach (robotnicy leśni)
19.Tietz (dzierżawca) gospodarz
20, 21. „Krakauer –Hof“
– Lewohn, Sauer, Kindereit, Jensewski – (robotnicy leśni)
– Kappus,Kappus, Jegßenties, Pinkow – (robotnicy leśni)
P Kąpielisko
22. Neureuter – leśniczy
Q Leśnictwo Reif
23. Kroßinetzki, Baldzun, Schmidt, Quessel, Engeleit, Burat, Kindereit, Romey, Hegner, Patzian (robotnicy leśni)
R Schronisko młodzieżowe „Trakehner Hof”
24. Westphal – kierownik (sekretarz?) w Nadleśnictwie
25. Franz Förster i.R.
Y Administracja/obsługa Jagdschloss Rominten
26. Krause – leśniczy
Z Revierförsterei – leśniczówka Hirschtal
27. Koch, Suppa, Ratzkowski, Dembrowski, Meisner (robotnicy leśni)
S Cmentarze
T Kamień pamiątkowy
U Hirschbrücke – most
V Rzeźba jelenia
W Hubertuskapelle
X Jagdschloss

Obiekty zaznaczone zostały również na zdjęciach lotniczych. Niestety pochodzą one z 1915 roku i niezupełnie oddają wyglądu wsi w okresie największego rozkwitu w latach czterdziestych.


W czasach powojennych wieś popadła w ruinę i zapomnienie. Prawdopodobnie przez kilka lat po wojnie służyło jako sanatorium dla żołnierzy, co wskazywałoby na to że zniszczenia nie były wielkie.

We wsi pozostały ruiny i budynek placówki pograniczników. Na dokładnych zdjęciach satelitarnych rosyjskiego yandexa możemy przyjrzeć się jak to miejsce wygląda dziś. Można też na stronie mapy.google.pl po włączeniu opcji przeglądania zdjęć zobaczyć fragmenty budynków, mosty i nieliczne pamiątki dawnej świetności.

Remigiusz Karpiński


Powiązane artykuły

4 komentarzy do “Nie tylko dworek myśliwski

  1. Mazur

    To się nazywa fachowe przedstawienie tematu. Gratulacje Autorowi.

    Nikt jeszcze nie głosował.
    Please wait...
  2. Chyba mały się błąd

    Kaplica św Huberta została wybudowana w 1983 r???? Wydaje mi się że raczej 1883 r.

    Nikt jeszcze nie głosował.
    Please wait...
  3. wojteks

    Jestem pod wielkim wrażeniem artykułów dotyczących historii powiatu gołdapskiego tworzonych przez redakcję oraz Jarosława Słomę. Wielkie gratulacje. Trzymajcie tak dalej.

    Nikt jeszcze nie głosował.
    Please wait...
  4. Marek

    Marek Janus
    5 kwietnia 2018 at 11:12
    Słówko komentarza do domku herbacianego cesarzowej: domek stał nad jeziorem Marinowo (Marinowo See) ok. 10 km na północ na zachodnim brzegu. Źródło: mapa niemiecka 1:25000 z 1944 roku na której to mapie jezioro występuje pod zmienioną przez Goeringa nazwą Gombos See, nadaną na cześć węgierskiego ministra który wizytował Reichsmarschalla i widocznie przypadł mu do gustu. Dodam że obecnie jezioro znowu nosi nazwę Ozioro Marinowo.

    Nikt jeszcze nie głosował.
    Please wait...