Wciągarki i wciągniki pełnią istotną rolę przy przenoszeniu ciężkich ładunków w magazynach, portach czy na budowach. Aby móc obsługiwać w każdych warunkach tę prostą konstrukcyjnie dźwignicą, wymagane jest posiadanie konkretnych umiejętności. Dalsza część artykułu odpowie szczegółowo na pytanie jakie uprawnienia są wymagane, aby możliwe było bezpieczne korzystanie urządzeń. Wskazane zostaną kroki, które należy podjąć w celu zdobycia odpowiednich kwalifikacji, a co za tym idzie, wymarzonego zawodu.
Wciągnik a wciągarka – podobieństwa i różnice
Wciągniki i wciągarki to urządzenia bez których wszelkiego rodzaju podnoszenie, ciągnięcie czy przemieszczanie ciężkich ładunków byłoby trudne lub wręcz niemożliwe do przeprowadzenia. Ich zasięg roboczy jest ograniczony, dlatego zaliczane są one do urządzeń transportu bliskiego.
Wciągnik jest urządzeniem wciągającym ładunek pionowo do góry przy pomocy specjalnie do tego przeznaczonej liny zakończonej hakiem. Urządzenie porusza się zazwyczaj po nieruchomym torze, ale występuje również jego stacjonarna wersja. Wciągnik posiada zwartą konstrukcję, zamkniętą w kompaktowej obudowie. Jego ograniczone rozmiary mają wpływ na uzyskiwane osiągi. Wysokość podnoszenia ładunku ogranicza pojemność bębna, a udźwig rzadko przekracza masę 30 ton, co może powodować znaczne ograniczenia.
Wciągarka różni się budową i osiągami. Urządzenie to nie ma kompaktowej budowy, a elementy, z których się składa – silnik i bęben – zamontowano na otwartej konstrukcji ramowej. Zarówno wciągarki, jak i wciągniki, dostępne są na rynku zarówno w wersji z napędem elektrycznym jak i ręcznym. To co odróżnia wciągarkę od wciągnika to znacznie lepsze parametry pracy. Rozwiązanie konstrukcyjne zastosowane podczas budowy wciągarek pozwala pracować z elementami, których masa przekracza 30 ton. Mogą one być również podnoszone na znacznie większe wysokości.
Wciągarki i wciągniki – kto może obsługiwać?
Aby móc legalnie obsługiwać te urządzenia potrzebne są specjalne uprawnienia na wciągarki i wciągniki nadawane przez Urząd Dozoru Technicznego. Obowiązek posiadania tego dokumentu wynika z treści Rozporządzenia Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 21 marca 2019 roku. Wciągarki i wciągniki są na pierwszym miejscu urządzeń technicznych przy obsłudze których wymagane jest posiadanie zaświadczenia kwalifikacyjnego.
Dokument ten stanowi element zapewniający bezpieczeństwo nie tylko samemu operatorowi, ale również osobom znajdującym się w zasięgu pracy urządzenia. Zdobywanie uprawnień poprzedzone jest odbyciem kursu na wciągarki. Podzielony on jest na część teoretyczną i praktyczną.
Część teoretyczna kursu na suwnice obfituje w tematy dotyczące rodzaju i budowy maszyn wchodzących w zakres szkolenia. Poruszane są tutaj ważne tematy związane z bezpieczeństwem pracy.
Część praktyczna obejmuje już szkolenie właściwe na danym urządzeniu, przeprowadzone pod okiem doświadczonego instruktora. Po pomyślnym zdaniu testów kandydat uzyskuje zaświadczenie o ukończeniu kursu. Dokument ten stanowi podstawę podejścia do egzaminu organizowanego przez Urząd Dozoru Technicznego.
Uprawnienia na suwnice według UDT – kategorie i terminy ważności
Urząd Dozoru Technicznego podzielił uprawnienia na suwnice na dwie kategorię:
- Kategoria l S – obejmuje wciągarki, wciągniki i suwnice obsługiwane z poziomu roboczego oraz z kabiny.
- Kategoria ll S – obejmuje natomiast wciągarki, wciągniki oraz suwnice obsługiwane z poziomu roboczego lub z kabiny.
Powyższy podział pokazuje, że kategoria l S zawiera w sobie uprawnienia, które wchodzą w skład kategorii ll S. Posiadacze uprawnień UDT na suwnice mogą obsługiwać stacjonarne żurawie warsztatowe, wciągniki i wciągarki. Ważność uprawnień na suwnice, wciągarki i wciągniki zależy od rodzaju ich przeznaczenia. Ważność ogólnego i specjalnego wynosi 5 lat, natomiast ogólnego 10 lat.
Kurs na suwnice z egzaminem UDT to szansa na zdobycie kwalifikacji niezwykle cenionych na rynku pracy. Na przyszłych operatorów czeka możliwość zatrudnienia w magazynach, budowach, halach produkcyjnych czy portach.
