Jan Modzalewski o Rakówku

Rakowken (Rittergut), Gut Rakowken (- 1929),  Stolznersdorf (1938 – ), Rakówko (według uchwał Komisji Ustalania nazw miejscowych pod przewodnictwem Stanisława Srokowskiego, Wrocław – Warszawa 1951), Rakówek. Dziś część wsi Galwiecie.

Miejscowość powstała przed 1565 rokiem. Stare nazwy miejscowości: Reckanwischken – nazwa po 1565, Reckauwischken – nazwa po 1585, Rokauen – zmiana nazwy po 1590, Rekawischken – zmiana nazwy w 1785 roku, Rekowken – zmiana nazwy po 1785, Rakowken – do 16.07.1938 roku.

Dawny majątek Rakówek leży na południowym skraju Puszczy Rominckiej, na wschód od miasta Gołdap i na południe od Jeziora Rakówek, za miejscowością Galwiecie, przy drodze Gołdap – Żytkiejmy.

W 1818 Rakowken (Rakówko) składało się z majątku i wsi z 6 dymami i żyło 38 mieszkańców, należało do domeny w Gehlweiden (Galwiecie). Rakowken należało do parafii w Gołdapi. W Rakówku w 1867 roku mieszkało 196 osób, w 1885 roku 127 osób, w 1905 roku 105 osób,1910 roku mieszkały 103 osoby.

W 1837 roku właścicielem dóbr w Galwieciach, Rakówku, Ostrówku, Czarnowie (Czarnkowken), Markowken, Dużych i Małych Jodupiach był baron Georg Leopold Wilhelm von Horn. Emil i Carl von Horn przejęli od ojca majora von Horn majątek w 1863 roku. Emil otrzymał Galwiecie, a Carl otrzymał Rakówko. Ten ostatni wkrótce popadł w kłopoty finansowe, częściowo z powodu złego gospodarowania, kosztownych budynków, częściowo przez nadmierne spędzanie czasu ze swoją żoną (z domu von Buchholz) na wojażach.

W 1878 roku właścicielem majątku o powierzchni 1187 hektarów w tym 17 ha pod wodą był Carl von Horn, który posiadał też majątek o powierzchni 148 ha w Markawen (Markauen od 1938 -), po polsku Markowo. Dochód netto na podatek lokalny wynosił 4253 M. W dniu 29 sierpnia 1886 roku dwór w Rakówku został całkowicie spalony (został odbudowany?).

Markawen, Markowo – porównanie stanów obecnego i sprzed 1945 roku

W 1906 roku właścicielem majątku (razem z folwarkiem Czarnowken) o powierzchni 616,52 ha w tym 17, 07 ha pod wodą był Paul Wolff. W majątku działała gorzelnia i cegielnia oraz hodowano bydło i świnie. W latach 1920 (7 stycznia) – 1930 r. (30 maja) właścicielem nieruchomości był August Darjes.

Plan założenia sprzed 1945 roku

Ruiny dworu

Zaniedbany park (2015 rok)

Pałac – strona ogrodowa – 1927 rok (źródło bildarchiv)

Pałac – frontowa elewacja – 1927 rok (źródło bildarchiv)

Ruiny dworu – pozostałości schodów (front)

Ruiny dworu – pozostałości schodów (z przodu)

Obora – widok od strony ulicy

W 1921 roku właścicielem majątku o wielkości 387 hektarów w tym pod wodą 16 hektarów był August Darjes. Dochód netto na podatek lokalny wynosił 1923 M. W majątku hodowano 36 koni, 205 sztuk bydła, 10 owiec i 100 świń. W 1932 roku właścicielem majątku o powierzchni 379 hektarów był skarb państwa.

Elewacja północna – spichlerz

Spichlerz (ruina) – widok od strony północno-zachodniej

Obora – widok od strony północnej

Wycinek Google Maps – stan obecny

Dziś Rakówek stanowi część wsi Galwiecie, w którym pozostał zabytkowy (zaniedbany) park dworski, a w nim pomniki przyrody: jesion, buk zwyczajny i topola biała oraz dwa budynki gospodarcze (popadające w ruinę): spichlerz i obora.

Jan Modzalewski